ПОРТРЕТЛЯР
СЯМИМИ ИНСАН, СЯДАГЯТЛИ ДОСТ ВЯ ИСТЕДАДЛЫ МУСИГИШЦНАС (Щяжяр Бабайева - 60)
Лейла МЯММЯДОВА
Search

ПОРТРЕТЛЯР
ЭЮРКЯМЛИ БЯСТЯКАР, ГАЙЬЫКЕШ МЦЯЛЛИМ
Тофиг БАКЫХАНОВ
ЩЯЙАТЫМЫЗЫН ТАРИХИ ВЯ ЙАРАДЫЖЫЛЫГ СЯЩИФЯЛЯРИ (Хураман Гасымованын 30 иллик сянят йоллары)
Эцлназ АБДУЛЛАЗАДЯ
АРИФ БАБАЙЕВ – 70
Жямиля ЩЯСЯНОВА
УЗАГ ДЮВРЛЯР АРАСЫНДА КЮРПЦЛЯР ЧЯКЯН МУСЫГЫШЦНАС...
Цлкяр ТАЛЫБЗАДЯ
СЯМИМИ ИНСАН, СЯДАГЯТЛИ ДОСТ ВЯ ИСТЕДАДЛЫ МУСИГИШЦНАС (Щяжяр Бабайева - 60)
Лейла МЯММЯДОВА

 


Чох щюрмят етдийимиз Щяжяр ханым Бабайева щаггында йубилей мягаляси йазмаьы гаршыма мягсяд гойанда, илк сятирдян чятин мясяляйля цзляшдим. Дцшцндцм ки, кичик мягаля чярчивясиндя щюрмят етдийин, гиймятляндирдийин вя нящайят севдийин бир инсан щаггында ня йазмаг олар? Етираф етмяк истярдим ки, сон заманларда дюврц вя гейри-дюврц мятбуатда бцтцн чап олунан, мин дяфя тякрарланмыш, ейни форма вя ъанрда чейнянмиш сюзлярля, стандарт кялмялярля долу олан йубилей мягаляляри бизим щамымызы артыг йорубдур. Щяжяр ханым ися беля шаблон сюзлярдян артыьына лайигдир.

        Мян бизим мусигидян йазанларымызы инжитмяк истямяздим.Бир тяряфдян онлары да баша дцшмяк олар. Онлар да щяр заман истядиклярини йаза билмирляр. Тякжя мцяййян мягсядля «эялярсян, мяндян буну–буну филан гязетя, ъурнала йазарсан» сюзлярийнян консертя (вя йа диссертасийа мцдафиясиня вя йа китаб тягдиматына) алынан дявятляр няйя десян дяйяр. Биздя нежя дейярляр, «дявяни тойа чаьырмаг мясяляси». Етираф едяк ки, чох вахт мусигишцнаслар, садяжя бястякары, мусигишцнасы вя онларын йарадыжылыьыны инжитмямяк цчцн бу тяклифляри рядд едя билмирляр (бу да айдын мясялядир). Бунун нятижясиндя дя онлар, «мусиги йазарлары» йох, «мусиги тясвирчиляри» олурлар, чох заман юзляри беля фикирляшмядикляри щалда тяриф (гядяриндя вя йа гядяриндян артыг) одалары вя дифирамблар йазырлар. Мящз бу вахт адамда бу асан олмайан барйери ашан щяр бир кяся «аь гысганжлыг» щисси ойаныр…

        Сюзсцз ки, мянасыз, цнваныолмайан, тясвири тянгид няжиб бир иш олмайыб вя щеч дя йени дейилдир. Чох тяяссцф олсун ки, беля тянгид щеч кющнялмяйиб дя. Ажы да олса демялийик ки, мянасыз, фяалиййятсиз мяктябли сявиййяли, мащиййятжя анламсыз сахта тящлил, йаланчы ресензийаларла долу ясил елми, дярин тянгиди явяз едян, ону жылызлашдыран, нцфузуна хялял эятирян ишлярин фаизи щяля дя йцксякдир. Тяяссцфляр олсун ки, еля мусиги тянгидчиляри дя вар ки, ориъиналлыг ардынжа гачыб, башгаларындан фярглянмяк хатириня садяжя гейри-жидди мягаляляр йазырлар. Бурада В.Белинскинин сюйлядийи эюзял кяламлар йада дцшцр:«мусигичи ориъиналлыьа йох,ифадянин доьрулуьуна жан атмалыдыр». Яэяр истедад лазымынжа эцжлцдцрся, ориъиналлыг юзц–юзцндян ортайа чыхажагдыр. Бцтцн дедиклярими тякжя ифачы мусигичиляря йох, еляжя дя мусигишцнаслара аид етмяк олар.

        Ахы биздя истедадлы вя бажарыглы мусигишцнасларымыз щеч дя аз дейилдир. Ясил истедадлара галынжа, онларла щяр шей айдындыр. Чох мараглыдыр ки, индики заманда «бажарыглы мусигишцнас» мяфщуму алтында ня эизлянир? Йарадыжы тяжрцбя сцбут едир ки, «бажарыглы мусигишцнас» олмаг демяк олар ки, «щеч ким» анламындадыр. Она эюря дя, эяряк парлаг мусигишцнас оласан.

        Беля фярз едяк ки, мусигишцнас Щяжяр Бабайева щаггында данышанда мящз бу епитетляри ишлятмяк лазымдыр: парлаг, гейри-ординар, истедадлы. Чятинликля инанырсан ки, 2008-жи ил, апрелин 17–дя Щяжяр ханым юз 60-иллик йубилейини гейд едир. Бахмайараг ки, коллегаларындан фяргли олараг онун профессионал щяйаты еля дя гайнар вя еффектли олмайыб – о, ня диссертасийа мцдафия едиб, ня дя чохлу сайда китаблар йазыб вя с. (башга сюзля десяк, о, щеч вахт шющрятпярястлийя, ня дя лидерлийя жан атмайыб), - етираф етмяк лазымдыр ки, Щяжяр ханым Бабайева Азярбайжан мусигишцнаслыьында йетяринжя гейри–ади симадыр. О, башгаларындан фярглянян юзцнямяхсус шяхсиййятдир ки, онун ряйиня щяр заман гулаг асмаг файдалыдыр. Онун мяслящятляри щямишя мащиййятжя чохжящятли, мянажа дярин дцшцнжяли вя лаконик, сон дяряжя аьыллы, ян гиймятлиси ися - олдугжа инандырыжыдыр. Амма ясас одур ки, о, кюк салмыш стереотипляря гаршы дурараг, гаршысындакыны инандыра билир. Бах, бу да сон дяряжя важибдир. Эялин разылашаг ки, бу эцнки эцндя Азярбайжан мусигишцнаслыьында бир аз да олса мящз беля жящятляр чатышмыр. Тяяссцфляр олсун ки, савадлы мусиги тянгиди биздя надир щадисядир. Щ.Бабайеванын чыхышларынын мювзусу вя комментарийаларынын жиддилийи ися щяр заман кулуарларда жанланмалы мцбащисяляря сябяб олур. Бу да бир фактдыр ки, беля чыхышлар там мянасында бир щцняр тяляб едир. Амма ясас мясяля ондадыр ки, Щ.Бабайева гойдуьу мягсядя наил ола билир: онун тянгидиня туш эялян коллегалары вя оппонентляри бу чыхышлардан сонра практики олараг щяр заман онун фикирлярийля разылашырлар. Бцтцн бунлар онун тохундуьу мясялялярин мцщцмлцйцнц вя жиддилийини бир даща тясдиг едир.

        Щяжяр ханымдан данышаркян онун щяйат йолдашы, узун илляр Бакы Мусиги Академийасынын проректору олмуш, сянятшцнаслыг доктору, Б. Асафйев адына мусигишцнасларын Бейнялхалг мцсабигясинин лауреаты, профессор Елхан Бабайеви йада салмамаг олмазды. Онун щяйатдан вахтсыз эетмяси няинки аиляси цчцн, еляжя дя республикамызын мусиги ижтимаиййяти цчцн дя бюйцк бир зярбя иди. Е. Бабайев эениш ерудисийасы, енерэийасы, ейни заманда аьлы вя тядбирлийи нятижясиндя тялябяляри вя бцтювлцкдя консерваторийа цчцн чохлу хейирли ишляр эюря билмишди. Е.Бабайев елмдя компромися эетмяйян, шяхси интизам нцмуняси иди. Онун феноменал йаддашына, ижтимаи темпераментиня, щяр бир кичик ишдян ютрц нежя жан йандырдыьына, ишбажарыьына щяр щансы эянж мусигишцнас гибтя едя биляр. Педагоъи, елми – тядгигат вя тяшкилати ишлярин чохлуьуна бахмайараг о, аилясинин гайьыларыны чякмяйи дя юн плана гойарды. Бу щагда Щ.Бабайева «Сянсиз сянинля» китабынын сящифяляриндяки хатиряляриндя чох сямими йазмышды (Б., «Адилоьлу», 2006, – 234 с.).

        Ону демяк лазымдыр ки, Щ.Бабайева юзц консерваторийаны яла гиймятлярля битирмишди. О вахт Дювлят комиссийасынын Сядри олан эюркямли Ленинградлы алим Д.Дмитров «Советскайа музыка» ъурналында Бакыда кечян дювлят имтащанларындан бюйцк бир мягаля иля чыхыш етмиш вя башгаларыйла йанашы, Щ.Бабайеванын диплом ишини дя хцсусиля гейд етмишди (хатырладаг ки, Щ.Бабайеванын диплом ишинин рящбяри республиканын ямякдар инжясянят хадими, профессор Аида Таьызадя олмушдур).

Материалларла бцтювлцкдя таныш олмаг цчцн ъурналын чап вариантына мцражият едя билярсиниз.

   
    copyright by musiqi dunyasi 2000-2005 ©

 


Next Page