ЙЕНИЛИКЛЯРИМИЗ
ИФАЧЫЛЫГ...
-
Search

ЙЕНИЛИКЛЯРИМИЗ
ТЯГДИМАТ МЯРАСИМИ...
-
ЙАРАДЫЖЫЛЫГ...
-
КОНФРАНСЛАР...
-
ИФАЧЫЛЫГ...
-
МУЗЕЙЛЯРДЯ...
-

 


БИЛКЕНТ СИМФОНИК ОРКЕСТРИ

       2006-жы илин сентйабрын 9-да Билкент академик симфоник оркестри мювсцмцн илк консертиндя чыхыш етди. Бу консерт УНЕСЖО-нун Тцркийя милли комитясинин вя онун фяхри сядри Ищсан Доьрамажынын тяшяббцсц иля хейриййя мягсядиля тяшкил олунмушду.

        «Бцтцн гызлар мяктябя» шцары алтында кечирилян консертдян йыьылмыш вясаит ися Тцркийянин шяргиндя йашайан вя тяяссцф ки, бу эцн дя яксяр щалларда ибтидаи тящсил алмаьа имканлары олмайан ушаглара йардым цчцн нязярдя тутулмушду. Ядалят наминя гейд етмялийик ки, билетлярин гиймяти йцксяк олса да, залда бош йерляр галмамышды.

        Консертин дириъору Ишин Метин иди. Танынмыш тцрк пианочусу Идил Бирет консертдя иштирак едирди. Програма тцрк бястякары Феррит Тцзцнун ясярляри, С.Рахманиновун «Паганини мювзусунда Рапсодийа»сы, П.Чайковскинин «Шелкунчик» балетиндян сцита дахил олунмушду.

        Йцксяк профессионал сявиййядя кечян консертдян сонра Ищсан Доьрамажы тяряфиндян фярманлар тягдим едилди. Ейни заманда, Ищсан Доьрамажы юз нитгиндя беля тядбирлярин важиб ящямиййятиндян данышараг гейд етди ки, йалныз инсанлары мядяниййятя говушдурмагла тящсилин сявиййясини йцксялтмяк мцмкцндцр.

        Ону да дейяк ки, Ищсан Доьрамажынын йаратдыьы Билкент Университети мящз бу истигамятдя ишляр эюрцр. Тялим-тярбийянин вя тящсилин бейнялхалг нормалара уйьун апарылмасыны гаршысына мягсяд гойан Университет рящбярлийи 1986-жы илдя бурада мусиги факцлтясини дя ачмышдыр. Щямин илдя биринжи Билкент Бейнялхалг эянжляр симфоник оркестри тяшкил олунду. Мцхтялиф юлкялярдян сечилян эянж мусигичиляр щяр ил бажарыгларыны сынамаг имканы ялдя етдиляр. Бцтцн бунлар Билкент Бейнялхалг Академик симфоник оркестринин йарадылмасы цчцн зямин олду вя 1993-жц илдя онун ясасы гойулду.

        Бейнялхалг симфоник оркестрин йарадылмасы идейасы Билкент Университетинин Мусиги вя сящня сянятляри факцлтясинин деканы профессор Ерсин Онайа мяхсус иди. Онун щяйата кечирилмяси цчцн ися чох бюйцк мадди вясаит тяляб олунурду. Ялбяття ки, Ерсин Онайын идейасы Ищсан Доьрамажы тяряфиндян дястяклянди.

        О дюврдя Тцркийядя артыг ики Университетин ясасыны гоймуш Ищсан Доьрамажы щаггында, онун елм вя тящсил сащясиндя хидмятляри вя хейриййячилик фяалиййяти щаггында чохлу сайда китаблар вя мягаляляр йазылмышдыр. Бу барядя саатларла данышмыг олар. Тякжя ону хатырлатмаг истярдим ки, артыг 14 илдир (1993-жц илдян бу эцня кими) фяалиййят эюстярян Билкент Академик симфоник оркестри Ищсан Доьрамажы тяряфиндян малиййяляшдирилир. Билкентдян сонра Тцркийядя «Карадениз оркестри», «Борусан» оркестри, Анкара Башкент Университетинин камера оркестри йарадылды. Буна бахмайараг, бу эцн Билкент Академик Симфоник Оркестри Тцркийянин мядяниййят тарихиня илк вя ян йахшы шяхси оркестр кими дахил олмушдур.

        Ялбяття ки,мян бу оркестрдя чалышмаьымла чох фяхр едирям вя оркестрин тяшкили вя фяалиййяти иля баьлы охужулара даща ятрафлы мялумат вермяк истярдим. Шцбщясиз, Билкент оркестринин идейа архитектору олан Ерсин Онайын гаршысында чох чятин мясяляляр дурурду. Цмумиййятля, Тцркийядя мусиги тящсили вя тярбийяси сащясиндя бир чох идейаларын мцяллифи олан вя онларын щяйата кечмясиня бюйцк ямяк сярф едян бу инсан бу дяфя дя бюйцк язмкарлыг эюстярди.

        Оркестрин йарадылмасына разылыг аларкян, о, Ищсан Доьрамажыйа сюз верди ки, тяшкил олунажаг оркестр тякжя Тцркийядя дейил, бцтцн Авропада ян йахшы коллективлярдян олажаг. Онун бу арзусу тезликля щяйата кечмяйя башлады.

        Чох чятин тяшкилаты мясялялярин щялли иля мяшьул олан Ерсин бяй Азярбайжанын халг артисти, эюркямли скрипкачы, профессор Сярвяр Гянийевля эюрцшдц. Артыг 1990-жы иллярдян Тцркийядя фяалиййят эюстярян Сярвяр Гянийев бюйцк нцфцза малик мусигичи, скрипкачы вя педагог кими танынмышды. О, щям Анкара Дювлят Опера Театрында консертмейстер, щям дя Анкара Дювлят Консерваторийасында мцяллим кими чалышырды. Ерсин бяй Сярвяр Гянийеви юз планлары иля таныш едяряк, она операдакы вя консерваторийадакы ишини бурахмаьы, Билкент оркестри иля мяшьул олмаьы тяклиф етди.

        Бу тяклифи гябул едян С.Гянийев 1993-жц илин йай айларында оркестрин симли тяркибини мцяййянляшдирмяйя башлады. Ону да дейяк ки, бу иш С.Гянийев цчцн йени дейилди. Беля ки, о, артыг Г.Гарайев адына Азярбайжан Дювлят Камера Оркестринин йарадылмасында йахындан иштирак етмишди.

        Сярвяр Гянийев Бакыйа эяляряк, азярбайжанлы мусигичиляри сечди вя онларын Тцркийядя ишля тямин олунмасы мясялялярини щялл етди. Мящз щямин вахтдан 1993-жц илин сентйабр айындан бир груп азярбайжанлы мусигичи-ифачы вя мусигишцнаслар Билкент Университетиндя чалышмаьа (мян дя онларын сырасында идим) башлады.

        Ялбяття ки, бу ишдя С.Гянийевин истедадына вя тяшкилатчылыг бажарыьына хцсуси юням вермяк лазымдыр. Чцнки гыса мцддятдя оркестри топламаг, мяшг етмяк вя эениш репертуар щазырламаг бюйцк пешякарлыг тяляб едир.

        Йарадылан камера оркестри илк дяфя Билкент Университетинин идман залында йени тядрис илинин башланмасы мцнасибятиля кечирилян ачылыш мярасиминдяки консертдя чыхыш етди. Тцркийянин милли щимниндян сонра Щенделин «Пассакалийа»сы вя Г.Гарайевин рягсляри Ищсан Доьрамажынын о гядяр чох хошуна эялмишди ки, сонралар о, С.Гянийевдян бу ясярлярин щяр консертдя ифа олунмасыны хащиш едирди.

        Оркестрин ики щиссядян ибарят илк рясми консерти ися бир нечя эцн сонра «Щажытепе» Университетиндя олду. Мялумат цчцн дейим ки, бу, Ищсан Доьрамажы тяряфиндян тяшкил олунмуш вя дювлятя баьышланмыш илк Университетдир. Университетин бцтцн тялябяляри вя мцяллим-профессор щейяти консертин динляйижиси олду.

        Сюзсцз, оркестрин бюйцк мцвяффягиййяти эюз габаьында иди. Консертдян сонра оркестрин щяр бир цзвцнц айрылыгда тябрик едян вя миннятдарлыьыны билдирян Ищсан Доьрамажы колективин сявийясинин чох йцксяк олдуьуну вя онларын цмидлярини доьрултдуьуну гейд етди.

        Щягигятян дя инамла демяк олар ки, бу ишин бцнювряси мющкям гойулмушду. Тядрижян Албанийадан, Мажарыстандан, Болгарыстандан, Алманийадан, Италийадан, Русийадан, Румынийадан, Чехословакийадан мусигичиляр дя Тцркийяйя эялмяйя башлады.

        Гейд етмяк важибдир ки, мусигичилярин оркестря гябулу мясяляляриндя факцлтя деканы Ерсин бяй тамамиля С.Гянийевя етибар едирди вя о да бцтцн мусигичиляри динляйиб сынагдан кечирирди.

        Щямин илин нойабрында Юзбякистандан да мусигичиляр групу эялди вя бунунла да артыг икинжи камера оркестри йарадылды. Бу дюврц камера оркестрляринин йарышмасы дюврц дя адландырмаг олар. Мялумдур ки, камера оркестринин репертуары симфоник оркестрля мцгайисядя бир гядяр мящдуд вя спесификдир. Демяк олар ки, бцтцн камера оркестрляри ейни ясярляри ифа едир. Бу дяфя дя беля олду. Беля ки, Юзбяк камера оркестринин Тцркийядяки консертляри санки бизим, йяни азярбайжанлылардан ибарят (буна эюря мян бюйцк гцрурла «бизим оркестр» ифадясини ишлядирям) коллективин чыхышларыны тякрар едирди. Тябии ки, Сярвяр Гянийев кими маестронун башчылыг етдийи камера оркестринин консертляри даща парлаг вя йаддагалан олурду.

        Бу жцр йарыш ящвал-рущиййяси щяр ики оркестр тяряфиндян Д.Шостаковичин «Камера симфонийа»сынын ифасы заманы да щюкм сцрцрдц. Бизим оркестр бу симфонийаны илк дяфя 1993-жц ил нойабрын 10-да, бюйцк Ататцркцн аным эцнцндя ифа етди. Бир нечя эцн сонра щямин ясяр юзбяк мусигичиляринин ифасында сяслянди. Шцбщясиз, бизим коллективин профессионаллыьы вя С.Гянийев тяряфиндян симфонийанын парлаг тяфсири юз сюзцнц деди.

        Оркестрин триумфу ися щямин ил нойабрын 25-дя олду. Щямин эцн биз Тцркийя Дювлят радиосунун Анкара студийасында чалырдыг. Консерт жанлы иди, студийанын бюйцк залы динляйижилярля долу иди. Консертдян габаг елан етдиляр ки, консерт лентя йазылажаг. Тябии ки, бцтцн бунлар бизи бир гядяр щяйяжанландырмышды. Консертин програмы Э.Ф.Щенделин, И.С.Бахын, В.А.Мотсартын, Д.Шостаковичин вя Г.Гарайевин ясярляриндян ибарят иди. Бу, бизим щамымыз цчцн ясил имтащан иди. Вя консертдян сонра мялум олду ки, биз бу имтащандан яла чыхмышыг. Бунун нятижяси ися бир нечя эцндян сонра ишыг цзц эюрян кассетляримиз олду. Щямин кассетляр реклам мягсядиля щяр йеря йайылараг, сонрадан бизим симфоник оркестрин визит картына чеврилди.

        Вятяндян узагда йашамаьымыза вя чалышмаьымыза, ейни заманда, юз вятянимиздя бизя гаршы мцнасибятин бирмяналы олмамасына бахмайараг, биз щямишя Азярбайжаны, милли ифачылыг мяктябини тямсил едирик вя тябии ки, даим юз пешякарлыг боржумуза садиг галырыг. Щятта ушаг консертляриндя, ушаг мцсабигяляриндя бизим кичик йашлы ифачыларымызын мцвяффягиййятли чыхышлары бизи чох фярящляндирир. Тцркийядя чалышан мусигичилярин бир чохунун ушаглары да артыг мусиги сянятини сечмишляр вя бу эянж ифачыларын оркестрин мцшайияти иля чыхышларындан сонра Ищсан Доьрамажынын: «ня йахшы ки, азярбайжанлылар вар» демяси бизи чох рущландырыр.

        Тцркийядя фяалиййят эюстярян азярбайжанлы мусигичилярин нцфузу щямишя йцксяк олуб. Маестро Рауф Абдуллайевин, Фидан вя Хураман Гасымоваларын Тцркийяйя гастрол сяфярляри вя бизим оркестрля чыхышлары да рейтингимизин даща да йцксялмясиня хидмят едиб.

        Гастрол консертляри иля баьлы олараг, мцгайися цчцн бир щадисяни гейд етмяк истярдим. Тцркийядя чалышдыьымыз илк иллярдя Юзбякистандан маестро Тулйаганов вя Дашкянд консерваторийасынын ректору, пианочу Офелйа Йусупова бизим оркестрля чыхыш етмяк цчцн дявят олунмушду. Щямин консерт Гази дювлят Университетиндя кечирилди. Биринжи бюлмядя Л.Бетщовенин Биринжи фортепиано консерти, икинжи бюлмядя ися Н.Римски-Корсаковун «Шящризад» симфоник сцитасы сяслянди.

        Икинжи бюлмядя оркестр бир гядяр динляйижилярин ящвал-рущиййясини галдырса да биринжи бюлмя бизим юзбяк щямкарларымызын ясил мяьлубиййяти иди, чцнки пианочу щяддиндян артыг щяйяжанланараг, юз чальысыны арабир дайандырырды.

        Консертдян сонра Ерсин Онай солист щаггында бизимля юз фикирлярини бюлцшяряк деди ки, соло ифачылыг фяалиййяти инзибати ишля бир арайа сыьмыр. Мясяля бурасындадыр ки, Ерсин бяй юзц вахтиля пианочулуг фяалиййятиндян ял чякяряк, факцлтя деканы вязифясиндя чалышмаьа башламышды. Лакин чох тезликля икинжи консерт Ерсин бяйин фикрини тякзиб етди. Беля ки, 2001-жи ил мартын 20-дя щямин сящнядя Бакы Мусиги Академийасынын ректору, профессор Фярщад Бядялбяйли чыхыш етди. О заман Ф.Бядялбяйли артыг он илди ки, бизим доьма мусиги ожаьымыза башчылыг едирди. Онун эялиши, ялбяття ки, щамымызы чох севиндирди. Бу, ясил мусиги байрамы иди. Консертин програмына Ж.Россининин «Вилщелм Телл» увертцрасы вя С.Прокофйевин Биринжи фортепиано консерти дахил иди. Консертя италйан дириъору Алессио Влад рящбярлик едирди. Ф.Бядялбяйлинин чыхышынын илк сядаларындан артыг щамыйа айдын иди ки, ройал архасында бюйцк сяняткар яйляшмишдир. Фортепиано консерти залын эурултулу алгышлары иля гаршыланды. Вя буна жаваб олараг Фярщад Бядялбяйлинин ифа етдийи Тофиг Гулийевин «Гайтаьы» ясяри, сюзцн ясл мянасында, динляйижиляри щейрятляндирди. Консертдян сонра биз щамыйа изащ етмяли олурдуг ки, Ф.Бядялбяйли, щягигятян дя Бакы Мусиги Академийасынын фяалийятдя олан ректорудур.

        Ялбяття ки, бизим щямвятянляримизин Тцркийя сящняляриндя чыхышларынын даща чох олмасыны арзулайырыг. Беля консертляр бир даща сцбут едир ки, бизим халгымыз щягигятян дя чох истедадлыдыр.

        Сонда гейд етмяк истярдим ки, Ищсан Доьрамажы Азярбайжан халгынын ясил бюйцк достудур вя о, щямишя дейир ки, «Мяним ики вятяним вар-Азярбайжан вя Тцркийя». Оркестримиз чох тез-тез Ищсан Доьрамажынын гонагларынын гаршысында чыхыш едир. Бу чыхышлардан ян юнямлиси ися Азярбайжанын цмуммилли лидери Щейдяр Ялийевин гаршысында олмушдур. Ищсан Доьрамажы иля Щейдяр Ялийевин достлуьу хцсуси иди вя щяр дяфя Щейдяр Ялийевин Анкарайа сяфяри Билкент Университетиндя эюрцшля баша чатырды. Тябии ки, Сярвяр Гянийевин рящбярлийи иля оркестр йцксяк гонаьын гаршысында бюйцк рущ йцксяклийи иля чыхыш едирди.

        Ищсан бяй ися дейирди: «Бу оркестр бцтцн Билкентин гцрурудур».

Ариф МЮВСЦМОЬЛУ

   
    copyright by musiqi dunyasi 2000-2005 ©

 


Next Page