КУЛТУРОЛОЪИ МЯСЯЛЯЛЯР
ЗАМАН АЗЯРБАЙЖАН ТЕАТРЫНЫН ХЕЙРИНЯ ИШЛЯЙИР.
Ədalət Vəliyev
Search

КУЛТУРОЛОЪИ МЯСЯЛЯЛЯР
ЩЕЙДЯР ЯЛИЙЕВ ВЯ МИЛЛИ-МЯНЯВИ ДЯЙЯРЛЯРИМИЗ
Илгар ЩЦСЕЙНОВ
АЗЯРБАЙЖАН ТЕАТРЫНЫН ИНКИШАФЫНА ДЮВЛЯТ ГАЙЬЫСЫ
Лалязар МУСТАФАЙЕВА
ХАРИЖИ МЯДЯНИЙЙЯТШЦНАСЛЫГДА СИВИЛИЗАСИЙА НЯЗЯРИЙЙЯЛЯРИ
Тамилла ЯЩМЯДОВА
ПОСЛЕДНИЕ ДОСТИЖЕНИЯ АЗЕРБАЙДЖАНСКОГО КИНЕМАТОГРАФА
Мехин ВАГАБОВА
КАДРЫН ПЛАСТИК ИФАДЯЛИЛИЙИ ТЕЛЕВИЗИЙАНЫН БЯДИИ ИФАДЯ ВАСИТЯЛЯРИНИН ТЯЩЛИЛ МЕТОДОЛОЭИЙАСЫНДА БАШЛЫЖА ИСТИГАМЯТ КИМИ
Елчин ЯЛИБЯЙЛИ
ЗАМАН АЗЯРБАЙЖАН ТЕАТРЫНЫН ХЕЙРИНЯ ИШЛЯЙИР.
Ədalət Vəliyev

 


        Нойабр айында Бакы шящяриндя бюйцк уьурла щяйата кечирдийимиз Бакы Бейнялхалг Театр Конфрансы йягин чохларынызын хатириндядир. Бу эцнлярдя “Мядяниййят” гязетиндя, “525-жи гязет”дя Бакы Театр Конфрансында иштирак етмиш гонагларын - Тцркийядян Жцженоьлунун, Австрийадан Рейнщард Ауерин, АБШ-дан Дяниел Бянксын, Питер Голдфарбын, Инэилтярядян Рожер Маккенин, Щонконгдан Жяним Пунун, Иран Ислам Республикасындан Фярящ Йеэанянин, Исвечрядян Урсула Вертенбергин цряк сюзляри дярж олунуб. Сон дяряжя исти, Азярбайжана чох бюйцк бир севэи иля, щейрят иля йоьурулмуш сюзлярдир. Мян буна чох севиндим.

        Бу эцнлярдя мяня бир сяняд тягдим етдиляр. Бакы Театр Конфрансында иштирак етмиш инсанлар - Бюйцк Британийадан Девид Пярри, «Еъен Ионеску» Театрынын баш реъиссору Петру Вуткереу, Прага Милли Театрынын реъиссору Иван Раймонд бизя тяк рясми гайдада тяшяккцр йох, конкрет тяклифляр эюндярибляр. Бу тяклифляря ясасян АБШ, Чехийа, Молдова, Франса, Бюйцк Британийа сянятчиляри иля мцштяряк лайищялярин щяйата кечирилмяси реаллашмаг цзрядир. Онлар театрларымызда тамаша щазырламаг истяйирляр, театрларымызы харижя дявят етмяк истяйирляр. Инсан бунлары охудугда, эюрдцкдя гцрур дуйур, севинир. Демяли, биз дцз йолдайыг. Яминям ки, Азярбайжан театр байраьынын Авропа байраглары сырасында дальаланажаьы эцн узагда дейил.

        Щярчянд бизим артыг дцнйа, Авропа театрлары иля бир арада имзамыз вар. Бизим истедадлы реъиссорларымыз ютян илляр Авропа театрларында уьурлу тамашалар гойублар. Азярбайжан драматургларынын ясярляри харижи дилляря тяржцмя олунур, уьур газаныр, онлары мцхтялиф юлкялярдя сящнядя эюрмяк истяйирляр.

        Драматурэийа иля баьлы мцсабигяляр кечирилир. Бу ил мядяниййят вя Туризм Назирлийин тяшкилатчылыьы иля «Ян йахшы драм ясярляри» мцсабигяси баш тутмушдур. Назирлийя 34 ясяр тягдим олунмушдур. Мцнсифляр щейятинин цмуми ряйиня ясасян Аьалар Идрисоьлунун “Шащ Исмайыл” адлы тарихи фажияси икинжи йеря Ширмяммяд Нязярлинин “Гямли Йусиф” пйеси цчцнжц йеря лайиг эюрцлмцшдцр. Лакин, бцтювлцкдя драматурэийа щялялик бизим театр сащясиндя зяиф бир щялгядир. Щесаб едирям ки, бу сащядя бошлуг вар, щягигяти данмаг олмаз, истедадлы эянжлярин драматурэийайа жялб олунмасы истигамятиндя эюрцнцр биз щяля даща жидди аддымлар атмалыйыг, театрлар бу истигамятдя ишляр эюрмялидирляр.

        Щяр щалда театрлар тяк азярбайжанлы мцяллифляр цчцн дейил, дцнйа драматурэийасынын инжиляриня ачыг олмалыдыр вя бу эцн рус ядябиййатынын, дцнйа ядябиййатынын, МДБ мяканында йашайан халгларын ядябиййатынын ян парлаг нцмунялярини тяржцмя едиб театрда сящняляшдирмялидир.

        Бир нечя мцддят яввял Милли Драм Театрында сюйлядийим фикри бир даща тякрарламаг истяйирям. Театр юзц бу саат тямизлянмя просесиня башлайыб. Театр юзц заман сыхлыьында бу просесля мцбаризя апармаг зорунда галажаг. Сянятя аидиййаты олмайан адамлар, истедадсыз адамлар бу заман эирдабында театрдан узаглашажаглар. Театрын башга йолу йохдур. Тарихян дя беля олуб. Театры истедадлы шяхсляр сахлайыб, о истедадын цстцня чохлу сайда истедадсыз инсанлар жямляшиб, театр аьырлашыб, дайаныб, батаглыьын астанасында оланда о, горху гаршысында силкяляниб, тямизлянмя просесиня башлайыб. Артыг йцкдян тямизляня-тямизляня юзцнцн илкин, тямиз, истедадлар цзяриндя гурулмуш формасына гайыдыб. Мян щесаб едирям ки, дювлятин бу эцн Азярбайжан театрына эюстярдийи диггят вя гайьынын нятижясиндя театр йенидян бу жцр тямизлянмя гаршысындадыр. Илк аддымлар атылыбдыр. Мян чох оптимистям бу барядя, яминям ки, заман Азярбайжан театрынын хейриня ишляйяжяк. Чцнки дювлят ющдясиня эютцрдцйц бцтцн бюйцк мясяляляри, бюйцк тядбирляри ардыжыллыгла йериня йетирир, театра арха дурур, дястяк верир.

        Бир мягамы да вурьуламаг истяйирям. Бакыда кечирилян Театр Конфрансында Инэилтярядян, Америкадан, Франсадан эялян гонаглар юз чыхышларында дюня-дюня вурьуладылар ки, онларын юлкясиндя театрлар дювлят дотасийасындан йа чыхарылыб, йа да дотасийа 30 фаиз, 50 фаиз азалдылыб. Азярбайжан бу эцн бялкя йеэаня юлкядир ки, бурада театрлара дотасийалар азалдылмыр, бурада ямяк щагглары кясилмир, яксиня, бу эцн Азярбайжан театрында чалышан инсанларын мадди эцзяранынын йахшылашдырылмасы, Авропа театрларына интеграсийа олунмасы вя еляжя дя йцксяк сявиййяни, пешякарлыг нюгтейи-нязяриндя щадися ола биляжяк тамашаларын щазырланмасы иля баьлы гярарлар, сярянжамлар верилир, дотасийалар артырылыр.

        Бу йахынларда Бакыда кечирилян Чехов Театр Фестивалы чярчивясиндя Рус Драм Театрында, Эянж Тамашачылар Театрында нцмайиш олунан тамашалара бахдым. Реъиссорларын тяфяккцрцня, актйорларын истедадына щейрятляндим. Мяни севиндирян бир мягам да олду: Рус Драм Театры вя Эянж Тамашачылар Театры еля бир сявиййядя тямир олунуб ки, щятта Канада театрынын техники бахымдан щяддиндян артыг чятин, щятта фантастик йаьыш еффектляриндян истифадя олунан “Йаьыш” тамашасы чох ращатлыгла нцмайиш олунур. Йяни техники имканлар, параметрляр буна имкан верир. Вя гонаглар щейрятлянирдиляр ки, бу эцн Азярбайжанда техники базасы, сящняалты, сящняцстц механизмляри, ишыг, сяс аваданлыглары, цмумян технолоъи аваданлыглары бу гядяр йцксяк сявиййядя ясаслы тямирдян чыхмыш театрлар мювжуддур. Онлар сюзцн ясл мянасында щейрятлянирдиляр. Мян арзу едирям ки, бизим реъиссорлар да бу «ачарлары» ишя салсынлар. Чох арзу едирям ки, Академик Милли Драм Театрында вя диэяр ясаслы тямирдян чыхмыш биналарда бу жцр механизмляр ишлясин, азярбайжанлы тамашачылар щейрятлянсинляр, Азярбайжан реъиссору Азярбайжан актйоруну ишлятсин, онун физики вя мяняви имканларындан истифадя етсин вя нятижя ялдя олунсун. Чцнки бу эцн Азярбайжан театрында бу техники имканлар вар.

        Чыхышымы йекунлашдырараг гейд етмяк истяйирям ки, биз феврал айында ачылышыны етдийимиз Милли Театр Фестивалына йекун вуруруг. 2011-жи илдя Азярбайжанда УНИМА-нын иштиракы иля Кукла Театрларынын Бейнялхалг Фестивалы кечириляжяк, 2012-жи илдя Азярбайжанда Бейнялхалг Театр Фестивалыны кечиряжяйик вя фикримиз вар ки, бу фестивалы ардыжыл олараг ики илдян бир кечиряк ки, Азярбайжан дцнйанын театр фестивалы кечирян мяркязляриндян бириня чеврилсин.

        Мян бцтцн театр ижтимаиййятинин, зийалыларын, сянят адамларынын, актйорларын, реъиссорларын, ряссамларын, бу сащядя чалышан чох бюйцк инсан ордусунун гаршыда эюзлянилян сянят имтащанларындан уьурла чыхмаларыны арзулайырам!

        Гаршыдан Йени ил эялир. Йени илдя щяр кясин евиндя эур ишыьын йанмасыны, щяр кясин ожаьында хейир, бярякят, рузи олмасыны арзу едирям!

   
    copyright by musiqi dunyasi 2000-2005 ©

 


Next Page