УСТАДЛАРЫМЫЗЫН ХАТИРЯСИНЯ
ИЛК ПРОФЕССИОНАЛ ТЯЩСИЛЛИ АЗЯРБАЙЖАН БЯСТЯКАРЫ (Асяф Зейналлы - 100)
Назим КАЗЫМОВ
Search

УСТАДЛАРЫМЫЗЫН ХАТИРЯСИНЯ
ИЛК ПРОФЕССИОНАЛ ТЯЩСИЛЛИ АЗЯРБАЙЖАН БЯСТЯКАРЫ (Асяф Зейналлы - 100)
Назим КАЗЫМОВ
АСЯФ ЗЕЙНАЛЛЫНЫН ШЯХСИ ФОНДУНДАН НЦМУНЯЛЯР
Маариф ТЕЙМУР
СЦЛЕЙМАН ЯЛЯСЭЯРОВ ХАТИРЯЛЯРДЯ
Сяадят ТЯЩМИРАЗ ГЫЗЫ
ДАЩИ АЛИМ ВЯ ПЕДАГОГ (Арнолд Сохор - 85)
Имруз ЯФЯНДИЙЕВА
БЯСТЯКАР ЩАЖЫАЬА НЕМЯТОВ (анадан олмасынын 90 иллийи мцнасибятиля)
Низами ДАДАШЛЫ

 


Азярбайжан классик мусигисинин йарадыжыларындан, юз хидмятляри иля адларыны мусиги инжясянятимизин тарихиня ябядилик щякк етмиш сяняткарлардан сюз дцшяндя илк хатырлананлардан бири дя Асяф Зейналлы олур. Илк профессионал тящсилли Азярбайжан бястякары, симфоник мусигимизин баниси, эюркямли педагог, мусиги фолклорумузун топлайыжысы вя тядгигатчысы, халг мусигимизин аловлу тяблиьатчысы олан Асяф Зейналлы милли мусигимизин тяшяккцлц вя тяряггисиндя мисилсиз рол ойнамышдыр.

        Бу ил анадан олмасынын 100 иллийини мусиги ижтимаиййятимизин тянтяня иля гейд етмяйя щазырлашдыьы Асяф Зейналлы жями 23 ил юмцр сцрся дя, Танрынын она вердийи тцкянмяз истедад вя енеръи, халга вя онун мусигисиня бяслядийи сонсуз мящяббят сайясиндя жями 6-7 иллик йарадыжылыг фяалиййяти дюврцндя чохларынын 50 илдя эюря билмядийи иши эюрмцш, юзцндян сонра гяринялярин сынаьындан жясарятля чыхан вя щямишя тяравятини сахлайан бир ирс гойуб эетмишдир.

        Асяф Зейналабдин оьлу Зейналлы 1909-жу ил апрелин 5-дя йурдумузун гядим шящярляриндян олан Дярбянддя баьбан аилясиндя анадан олмушдур. Асяф щяля кюрпя икян атасы Зейналабдин рящмятя эетмиш, эяляжяк бястякары анасы Ясбянд ханым бюйцдцб тярбийя етмишдир. Тохужу ишляйян Ясбянд ханым аиляни — юзцнц вя цч оьлуну эцжля доландырдыьындан Асяфин ушаглыг дюврц чох аьыр кечмишдир. Щяйатын бу аьырлыьыны, чятинлийини йцнэцлляшдирян йеэаня шей ися Зейналлылар аилсиндя даим ешидилян мусиги сяси олмушдур. Асяфин анасы Ясбянд ханым халг мусигисинин вурьуну иди вя о вахт Азярбайжан гадынларынын чох севдийи гармонда мящарятля чалырды. Мящз бу ифа щяля еркян ушаглыг дюврцндя Асяфдя мусигийя дярин мящяббят йаратмыш вя онун гялбиндя эяляжякдя мусигичи олмаг арзусу ойатмышды. Ясбянд ханымда хцсуси ифачылыг мящаряти варды вя мусиги сащясиндяки фитри истедады да Асяфя йягин ки, анасындан кечмишди. Балажа Асяф анасынын ифа етдийи халг мащныларына узун мцддят марагла гулаг асарды.

        Цзляшдикляри мадди чятинлийя бахмайараг, Ясбянд ханым 7 йашлы Асяфи Дярбянд реалны мяктябиня гойур. Дюврцн габагжыл тящсил ожагларындан сайылан реалны мяктябляр о вахтлар мцкяммял цмуми тящсил верирдиляр. Тябиятян охумаьа, юйрянмяйя щявяси олан Асяф тезликля реалны мяктябдя юз фяаллыьы, тялим уьурлары, щяр шейи юйрянмяйя жан атмасы иля сечилир вя мяктябин ижтимаи щяйатында иштирак едир. Асяф дярсляри иля йанашы, мусигийя дя хцсуси фикир верирди. О, охудуьу реалны мяктябин няфяс алятляри оркестриня йазылараг бурада кларнет чалмаьа башлайыр. Тезликля онун йахшы ифачы кими таныныр.

        Ютян ясрин икинжи ониллийинин орталарындан биринжи дцнйа мцщарибясиндян мяьлубиййятля чыхан Русийанын щяр йериндя вязиййят аьырлашыр, инсанларын эцзяраны даща да писляшир. 20-жи иллярин яввялляриндя даща да йохсуллашан Зейналлылар аиляси, даща доьрусу, аилянин башчысы Ясбянд ханым иш ахтармаг цчцн Бакы шящяриня кючмяйи гярара алыр. Зейналлылар аилясинин Бакыйа эялиши Азярбайжанда Совет щакимиййятинин гурулмасынын илк илляриня тясадцф едир.

        Сосиалист ингилабы бир империйаны йыхыб йериндя диэяр империйаны йаратса да, бюйцк бир юлкядя сосиализм идеолоэийасынын узун илляр шяриксиз щюкмранлыьынын тямялини гойса да, илк илляр бир сыра мцсбят ишляри дя олмушдур ки, онлардан да бири щяр йердя йени тядрис мцяссисяляринин йарадылмасы, онларын юз гапыларыны касыб аилялярин балаларынын цзцня ачмасы иди. Зейналлылар аиляси Бакыйа эялдикдян сонра Асяф тящсилини бурада давам етдирир. Ейни заманда мусигийя олан сонсуз щявяси 11 йашлы йенийетмяни щярби мяктябин няздиндяки оркестря эятирир. О, бурада кларнетдя чалмаьы юйрянир вя тезликля оркестрдя щям кларнетчи, щям дя корнет вя трубачы кими таныныр, оркестрин рящбярлийи Асяфин няфяс алятлярини мящарятля сясляндирмясини йцксяк гиймятляндирир.

        Юзцндяки истедады дуйан вя ону инкишаф етдирмяйя сяй эюстярян Асяф 1923-жц илдя Азярбайжан Мусиги Техникумуна (сонралар узун мцддят Асяф Зейналлы адына Бакы Мусиги Техникуму кими танынмыш индики Азярбайжан Милли Консерваторийасы тяркибиндя Мусиги Коллежи) дахил олуб, бурада труба синфиндя тящсил алыр. Юз цзяриндя инадла чалышмасы, ардыжыл мяшьяляляр нятижясиндя Асяф Зейналлы трубада мцкяммял чалмаьы юйрянир вя техникум рящбярлийинин ишчи клубларында тяшкил етдийи консертлярдя уьурла чыхыш едир. Асяф илк йарадыжылыг аддымларыны да техникумда охудуьу илдя атмыш, 1923-жц илдя юзцнцн илк мусиги ясяри олан «Труба цчцн марш»ы йазмышдыр. Щямин ясяри дя 1923-жц илдя тяшкил олунмуш консертлярин бириндя юзц ифа етмишдир.

        Асяф Зейналлынын истедады дащи бястякар Цзейир Щажыбяйовун диггятини еля онун техникума эялдийи илк эцндян жялб етмишдир. Асяф Зейналлынын анасы Ясбянд ону мусиги техникумуна эятиряндя Цзейир Щажыбяйов бу йенийетмядяки фитри истедады эюрмцш вя «…бу ки ясл истедаддыр», — дейяряк, еля илк эцнлярдян Асяф Зейналлынын инкишафына хцсуси гайьы эюстярмишдир. Асяф Зейналлы да бюйцк щамиси вя мцяллиминя дярин щюрмят бяслямиш, ону мяняви атасы адландырараг, мяслящятляриня даим ямял етмишдир. Техникумда бир мцддят труба синфиндя охудугдан сонра сящщяти иля ялагядар щякимляр бу алятдя чалмаьы она мяслящят эюрмядикляриндян А.Зейналлы виолончел синфиня кечир вя бурада мяшщур виолончел устасы Мстислав Ростроповичин атасы Леополд Ростроповичдян дярс алыр.

        Асяф Зейналлы техникумда виолончел цзря мяшьялялярля паралел педагог П.Б.Йенетскидян фортепианода чалмаьы да юйрянир. Нязяри фянлярдян ися она Цзейир Щажыбяйов дярс дейир. Мцяллиминин шяхси нцмуняси, эянж бястякары щямишя илщамландырмыш, йарадыжылыьа сювг етмишдир. Ондан яхс етдикляри биликляр ися А.Зейналлынын нязяри бахышларынын формалашмасында мцщцм рол ойнамышдыр.

        1926-жы илдя Мусиги Техникуму Консерваторийа иля бирляшдийиндян Асяф Зейналлы щямин ил Консерваторийанын оркестр синфиня дахил олур. Лакин аз мцддятдян сонра Цзейир Щажыбяйовун мяслящяти иля бястякарлыг шюбясиня кечир.

        Консерваторийада онун мцяллимляри профессор Б.В.Карагычев, Л.Е.Аб, Л.П.Йаблонко вя Ц.Щажыбяйов олмушлар. Карагычев вя Аб она композисийа нязяриййясиндян, Цзейир Щажыбяйов ися Азярбайжан халг мусигисинин ясасларындан дярс демишляр.

        А.Зейналлы Консерваторийада тящсил алмагла бярабяр йарадыжылыгла да эениш мяшьул олмуш, бир-биринин ардынжа мцхтялиф мювзуларда вя ъанрларда ясярляр йазмышдыр. Бу бахымдан онун 1928-1931-жи иллярдяки йарадыжылыьы хцсусиля мящсулдар олмушдур. Бу илляр ярзиндя юзцнцн вокал, мащны - романс, фортепиано, ансамбл ясярляринин бюйцк гисмини, о жцмлядян мяшщур «Юлкям» романсыны (1928) йазмышдыр.

        Азярбайжан халг мусигисинин ясасларыны хцсуси диггятля вя дяриндян юйрянян А.Зейналлы Цзейир Щажыбяйовун рящбярлийи алтында Азярбайжан ладларында мяшг тапшырыглары йазмыш, халг мелодийаларынын спесификасыны, халг мусигисинин инкишаф йолларыны юйрянмишдир. Истедадлы бястякарын Консерваторийада охудуьу иллярдя халг мащны интонасийаларына ясасланараг йаздыьы хор иля оркестр цчцн «Шикястя», фортепиано цчцн «Жащарэащ», «Дурна», скрипка вя фортепиано цчцн «Муьамсайаьы», ики виолончел вя фортепиано цчцн «Гойунлар» ясярляри инди дя севиля-севиля ифа олунур.

        Азярбайжан халг мусигисинин ясаслары цзяриндя иш Асяф Зейналлынын тякжя йарадыжылыьына дейил, мусигишцнаслыг эюрцшляриня дя бюйцк тясир етмишдир. О, щяля тялябялик илляриндя халг мусигимизи, халг чальы алятляримизи «пролеткултчулар»ын щцжумларындан жясарятля горумуш, онларын мцдафиясиня йюнялмиш мягаляляр йазмыш, аловлу чыхышлар етмишдир. Бу бахымдан онун щяля Консерваторийанын тялябяси икян гялямя алдыьы «Тарын мцдафиясиня» адлы мягаляси хцсусиля диггятялайигдир. Щямин мягалясиндя А.Зейналлы о вахт тары ляьв етмяк истяйянлярин башында дуран маариф комиссарына вя она дям тутанлара чох кяскин етиразыны билдирир, тары мцдафия едир. О йазырды: «Тар юз конструксийасына эюря йеэаня алятдир ки, халг йарадыжылыьы вя муьамларын мащиййятини дягиг чатдыра билир. Буна эюря дя, тары ляьв етмякля биз тякжя халг мусигиси щаггында айдын тясяввцр алмаг имканындан мящрум олмуруг, щям дя халг йарадыжылыьы тяфяккцрцнцн техникасы ола билян бу тяфяккцрцн форма вя мящсулуна да жидди тясир эюстяририк. Бизим тябиятян халгын юзцнямяхсус оланы мцсадиря етмяк щцгугумуз йохдур».

        20-жи иллярин сонунда Асяф Зейналлы Консерваторийанын тялябяси ола-ола яввялжя Азярбайжан Дювлят Драм Театрына, 1931-жи илдян ися Тянгид-тяблиь Театрына ишя гябул олунур. О театрда мусиги щиссясиня рящбярлик едирди. Тянгид-тяблиь театрында ишлядийи гыса дювр ярзиндя бурада сящняйя гойулан хейли ясяря мусиги йазмышдыр. Онлардан «Щинд гызы», «Йаньын», «Севил», «Дюнцш» вя с. ясярлярини гейд етмяк олар. Асяф Зейналлы Консерваторийада тящсил алдыьы иллярдя классик вя халг мусигимизи тяблиь етмяк, мусиги сащясиндя баш верян йениликлярля таныш олмаг, дцнйаэюрцшцнц эенишляндирмяк цчцн илк дяфя Ленинграда (индики Санкт-Петербурга) сяфяр едир. О, бурада совет мусигисиндяки йени истигамятлярля, совет мусигичиляри гаршысында дуран йени вязифялярля марагланыр, мусиги хадимляри иля эюрцшцр, Азярбайжан мусигисини тяблиь етмяк цчцн консертлярин тяшкили имканлары иля марагланыр.

        1931-жи илдя Азярбайжан Дювлят Консерваторийасынын бястякарлыг шюбясини мцвяффягиййятля битирян Асяф Зейналлы даща интенсив фяалиййятя башлайыр, йени ясярляр цзяриндя ишляйир. Щяля тялябялик илляриндян апармаьа башладыьы педагоъи иши давам етдирир, Азярбайжан Пролетар Мусигичиляр Ассосиасийасынын сядри, Консерваторийада йарадыжы секторун тяшкилатчысы вя сядри кими ижтимаи иш апарыр.

        Доьма Азярбайжан инжясянятинин даща эениш тяблиьиня чалышан Асяф Зейналлы 1931-жи илин пайызында икинжи дяфя Ленинграда сяфяр едир, Ленинград Филармонийасында Азярбайжан бястякарларынын ясярляриндян ибарят консерт тяшкил едир вя тамашачылар гаршысында Азярбайжан мусигисинин характерик хцсусиййятляри барядя мярузя едир.

        Консерваторийаны битирдикдян сонра башы йени бядии идейаларла долу олан Асяф Зейналлы юзцнцн ири щяжмли ясяри олан «Фрагментляр» суитасыны йазмаьа башлайыр. 7 щиссядян ибарят олан суита цчцн илкин материал Тянгил-тяблиь Театрынын сящнясиндя ойнанылмыш мцхтялиф пйесляря Асяф Зейналлынын йаздыьы мусиги тяшкил едир. Театрын 10 иллик йубилейи эцнцндя «Фрагментляр» суитасынын ифасы Бакынын мусиги ижтимаиййятиня бюйцк тяяссцрат баьышламышды.

        Ленинграда икинжи уьурлу сяфяриндян гайытдыгдан сонра Асяф Зейналлы даща ири симфоник ясяр йазмаг фикриня дцшцр. Юлкядя йаранан йени гурулушун цмуми йцксялишиндян, халгын гайнар енеръисиндян вя йарадыжы ямяйиндян рущланараг юзцнцн йени ясярини – симфонийасыны, севимли вятяниня щяср етмяйи гярара алыр. Лакин юлцм бу ниййятини щяйата кечирмякдя она мане олур. Бястякар «Бакы» адландырдыьы щямин симфонийанын анжаг эиришини, мювзунун ясас вя икинжи дяряжяли ескизлярини йазмаьа мажал тапыр, ишин сон планыны жызыр.

        Цзейир Щажыбяйов Асяф Зейналлынын симфонийа цзяриндя ишлямясини хатырлайараг йазырды: «Асяф юзцня гапаныб ишлямирди, башгалары иля юзцнцн композисийасы щаггында фикир мцбадиляляри едир, щяр жцр мусиги мювзуларында щявясля сющбят апарырды. Мяшум хястяликдян габаг мянимля сющбятиндя Асяф дейирди ки, онун башы халг мусигисинин мцхтялиф сащяляри цзяриндя мушащидялярдян алынмыш ян гярибя сяслярля долудур. Бцтцн бунлары о, бядии жящятдян ишляйиб фикирляшдийи симфонийасында вермяйя щазырлашырды».

        Асяф Зейналлынын йарадыжылыг фяалиййятинин мцщцм истигамятляриндян бирини онун Азярбайжан халг мащныларынын топланмасы вя ишлянмяси цзря иш тяшкил едирди. Бу ишя о, 1932-жи илдян хейли яввял башламышды. О, халг мусигисинин, мащны вя рягсляринин вурьуну иди. Онлары диггятля юйрянир вя йарадыжылыьы цчцн ясас истинад материалы кими эютцрцрдц.

        О дюврдя Азярбайжан Дювлят Консерваторийасы йанында елми-тядгигат кабинети фяалиййят эюстярирди. Щямин гурумун ясас вязифяляриндян бири халг мащныларынын топланыб нота алынмасы иди. Бу ишля танынмыш ифачыларла йанашы, эянж мусигишцнаслар да мяшьул олурдулар. 1932-жи илин йайында эянж бястякар Асяф Зейналлы мяшщур мцьянни Бцлбцлля бирликдя кабинетин тапшырыьы иля халг мащныларыны топламаг мягсяди иля Гарабаьа експедисийайа йолланыр. Експедисийа чох мящсулдар олур. Груп хейли халг мащнысы вя мелодийасы топлайыр, Асяф Зейналлы тякжя юзц 50-йя гядяр халг мащны нцмуняси ялдя едир. Онун мягсяди щям дя топланмыш мащнылардан эяляжяк симфонийасында истифадя етмяк иди. Бу бахымдан о, мащныларын чохуну симфонийасы цчцн материал кими йыьмышды. Евя гайыдан Асяф Зейналлы йолда йаталаг хястялийиня тутулур. Бакыйа гайытдыгдан сонра бир мцддят мцалижя олунса да хейри олмур, 1932-жи ил октйабрын 27-дя 23 йашында вяфат едир. Щазырда онун гябри Мцсабяйов гясябясиндяки цмуми гябирстанлыгда йерляшир.

        Асяф Зейналлынын щяйат вя йарадыжылыьында педагоъи фяалиййяти дя мцщцм йер тутур. О щяля Консерваторийада тящсилини баша вурмаздан хейли яввял ора мцяллим кими ишя эютцрцлцр вя мусиги-нязяри фянляриндян дярс дейир. Азярбайжанын илк профессионал бястякары, бюйцк истедада малик Асяф Зейналлы мусиги тарихимизя бир сыра йени ъанрларын баниси кими дахил олмушдур.

        Азярбайжан мусигисинин классикляри Цзейир Щажыбяйов вя Мцслцм Магомайев тяряфиндян ачылмыш йолла эедян А.Зейналлы онларын янянялярини бюйцк уьурла давам етдирмишдир.

        Асяф Зейналлынын йарадыжылыьынын характерик жящятини хялгилик тяшкил едир. Мцяллими кими о да Азярбайжан халгынын щяйатынын прогрессив тяряфлярини юз йарадыжылыьында айдын тяжяссцм етдирмишдир. Асяфин ясярляриндя дюврцн габагжыл идейаларынын няфяси айдын дуйулмагдадыр. Онун ясярляри Азярбайжанын о заманкы щяйатынын жанлы яксидир.

        Асяф Зейналлынын стилинин ясас хцсусиййяти миниатцр формалара тез-тез мцражият едилмясидир. А.Зейналлынын ясас ясярляри камера мусигисиня аиддир. Яэяр Цзейир Щажыбяйов вя Мцслцм Магомайев йарадыжылыгларынын яввялиндян 20-жи иллярядяк ясасян ири мусиги – сящня ясярляри цзяриндя ишляйирдилярся, А.Зейналлы яввялжя романс ъанрына, кичик ансамбллар цчцн фортепиано пйесляриня мцражият едир. Ири симфоник ясяри олан «Фрагментляр»ин йазмасы, симфонийанын планыны гараламасы ону эюстярир ки, бястякар хырда формалардан ири ясярлярин йарадылмасына доьру инамла ирялиляйирмиш.

        А.Зейналлынын вокал йарадыжылыьы даща чох популйарлыг газанмышдыр. Онун мащны вя романсларында ики характерик хятт юзцнц эюстярир: вятянпярвярлик вя лиризм. Бу хятлярин щяр икиси Азярбайжан бястякарларынын сонракы йарадыжылыгларына бюйцк тясир эюстярмишдир.

        Азярбайжанда Совет щакимиййятинин гурулмасыны, ямякчи халгын, хцсусян дя Азярбайжан гадынынын ясрлярля давам едян ясарятдян гуртулмасыны арзулайан Асяф Зейналлы «Гызыл байраг», «10 ил» мащныларыны вя «Чадра» романсыны йазыр.

        Вятяня сонсуз мящяббят, онун эюзялликляриндян вяждя эялмяк лирик характери иля долуб-дашан «Юлкям» романсында юз айдын тяжяссцмцнц тапыб. Анжаг Зейналлы романсларынын даща ящямиййятли хяттини бястякар тяряфиндян айдын ифадя олунан мящяббят лирикасы тяшкил едир. Онун лирик романслары сырасына Консерваторийада охудуьу иллярдя йаздыьы «Жейран»вя «Суал» дахилдир.

        А.Зейналлынын романсларынын мелодийасына ащянэдарлыгла йанашы, айдын ифадялилик дя хасдыр. Ащянэдарлыг ифадялиликля бирляшяряк, шцбщясиз, романсларын интонасийа дилини зянэинляшдирир, онлары даща ифадяли едир.

        Асяф Зейналлынын ансамбл ясярляри юзцнцн азлыьына бахмайараг, (бястякар тяряфиндян жями 3 ансамбл ясяри йазылыб: фортепиано, виолончел вя скрипка цчцн «Бешик мащнысы», скрипка вя фортепиано цчцн «Муьамсайаьы», ики виоленчел вя фортепиано цчцн «Гойунлар» Азярбайжан мусигисиндя мцщцм рол ойнамышдыр.

        Асяф Зейналлынын фортепиано йарадыжылыьында ян мараглы ясярлярдян бири дя онун 6 пйесдян («Куклаларын маршы», «Ушаг вя буз», «Ойун», «Рягс», «Гойунлар», «Мцбащися») ибарят олан «Ушаг суитасыдыр». Садя васитялярля бястякар ушаг щяйатынын диггят доьуран сящнялярини тясвир едир. А.Зейналлы бу пйесляриля Азярбайжанда ушаг фортепиано мусигисинин ясасыны гоймушдур.

        А.Зейналлынын «Ушаг суитасы», щабеля бир сыра диэяр кичик фортепиано пйесляри – «Чащарэащ», «Дурна», «Сяндян мяня йар олмаз» кичик вя орта йашлы ушагларын репертуарында ян севимли ясярлярдир. А.Зейналлынын халг цслубу тематикасында йаздыьы фортепиано фугалары да мусигимизин сонракы инкишафында мцсбят рол ойнамышдыр.

        А.Зейналлы йарадыжылыьында «Фрагментляр» симфоник суитасы хцсуси йер тутур. «Фрагментляр» илк симфоник ясяр олмагла Азярбайжан симфонизмини еркян инкишаф дюврцнцн ясярляри сырасында образларын конкретлийи, парлаг ифадялилийи иля фярглянир.

        Асяф Зейналлы 20-жи иллярин сону 30-жу иллярин яввялляриндя Азярбайжан вокал мцсигисинин вя милли бястякарлыг мяктябинин инкишафында бюйцк рол ойнамышдыр. Азярбайжан Консерваторийасынын бястякарлыг факултясинин илк азярбайжанлы мязуну олан А.Зейналлы Азярбайжан халг мелодийасынын ишлянмясинин еля формаларыны тапмаьа жящд едирди ки, онун гаршысында йарадыжылыг инкишафынын эениш перспективлярини ача билсин. Бу тенденсийа бястякарын симфоник, фортепиано вя вокал ясярляриндя юзцнц айдын бирузя верир.

        Истедадлы Азярбайжан бястякары Асяф Зейналлы гыса юмцр сцрся дя, онун юзцндян сонра гойдуьу ирс бядии ящямиййятини щеч вахт итирмяйяжякдир.

        Бу ясярляр садялийи вя дуйьуларынын сямимилийи иля бизи щямишя валещ едир. Асяф Зейналлынын, демяк олар ки, бцтцн ясярляри популйарлыг газанараг тядрис-педагоъи ядябиййатлара вя консерт репертуарларына дахил олуб. Бу бахымдан Асяф Зейналлынын щяйат вя фяалиййяти Азярбайжан мусигичиляринин эянж нясли цчцн ян йахшы нцмунядир.

        Юлцмцндян 80 илядяк бир мцддят кечмясиня бахмайараг, Асяф Зейналлынын щяйат вя йарадыжылыьына, ясярляриня диггят щеч заман азалмамышдыр. Онун бир чох ясярляри индии дя мцьянниляримиз, мусиги коллективляри тяряфиндян севиля-севиля ифа олунур.

        Дащи Цзейир бяй Асяф Зейналлы йарадыжылыьыны, истедадыны йцксяк гиймятляндиряряк демишдир: «Асяфин ясярляриня ютяри бир нязяр салдыгда айдын олур ки, эяляжякдя о, олдугжа бюйцк, ориъинал вя дярин дцшцнжяли бир совет бястякары ола билярди».

   
    copyright by musiqi dunyasi 2000-2005 ©

 


Next Page